Lưu ý: Bài viết không đề cập tới những phim nói tiếng Anh – Mỹ

#1. Intouchables (2011) – Pháp

Intouchables xoay quanh hai nhân vật là anh thanh niên da màu Driss (Omar Sy) và quý ông giàu có nhưng bị tàn tật tên Phillippe (François Cluzet). Vì còn thất nghiệp sau khi ra tù, Driss đến chỗ của Phillippe – lúc này ông đang tuyển người chăm sóc cho bản thân – xin chữ ký không nhận được việc để lấy trợ cấp xã hội, vậy mà bất đắc dĩ anh lại được Phillippe cho thử việc luôn.

Trong suốt 1 tháng, anh chàng cục súc Driss phải chật vật chăm sóc cho quý ông Phillippe hàng ngày, và câu chuyện dở khóc dở cười của hai con người thuộc hai thế giới khác nhau cũng bắt đầu từ đó.

Điều khiến The Intouchables đặc biệt và có sức nặng hơn là vì bộ phim được dựa trên câu chuyện có thật về tình bạn của Philippe Pozzo di Borgo và Abdel Sellou tại Pháp, có lẽ vì thế mà bộ phim đã thu hút được hơn 1/4 khán giả nước Pháp ra rạp lúc bấy giờ và trở thành phim có doanh thu cao thứ hai mọi thời đại của quốc gia này.

#2. The Invisible Guest (Contratiempo) (2017) – Tây Ban Nha

Adrián Doria là một người đàn ông có ngoại hình, sự nghiệp thành công, có gia đình hạnh phúc, anh ta dường như là một người đàn ông hoàn hảo cho đến khi anh ta tỉnh dậy trong một căn phòng, bên cạnh là một người phụ nữ đã chết, nhung căn phòng lai không có bất kì dấu vết đột nhập, một vụ án trong phòng kín. Adrián Doria nghiễm nhiên trở thành nghi phạm số một của vụ án. Anh ta đã mời đến vị Luật Sư nổi tiếng Virginia Goodman để bào chữa cho mình, nhưng càng điều tra vào sâu thì càng có nhiều tình tiết kinh khủng khác. Một vụ án lồng vụ án.

Phim coi cực kì căng thẳng, mình đã xem phim mà không để ý đến thời gian vì quá tập trung. Các tình tiết trong bộ phim kết nối rất chặt chẽ với nhau, cho nên phải tập trung xem vì không có một cảnh nào, một câu thoại nào dư thừa cả. Mọi người phải xem đến tận giây cuối cùng của bộ phim để thấy được Plot Twist phim này đỉnh đến cỡ nào. Không nên coi Review phim đâu nhe, vì phim này càng nói nhiều càng mất hay.

#3. Spirited Away (2001) – Nhật Bản

Spirited Away (Vùng Đất Linh Hồn) là bộ phim hoạt hình của hãng Ghibli, là niềm tự hào của Nhật Bản nói riêng và châu Á nói chung khi thắng giải Phim hoạt hình xuất sắc tại Oscar lần thứ 75, cùng nhiều giải thưởng lớn khác.

Bộ phim kể về cô bé Chihiro vô tình lạc vào thế giới huyền bí, nơi các linh hồn và các vị thần cùng tồn tại. Cô bé luôn không ngừng tìm đường trở về thế giới của mình. Chihiro đã trải qua nhiều chuyện ở vùng đất kì lạ đó, đối đầu với những hiểm nguy, gặp gỡ những nhân vật kì lạ.

Những ai đã từng thưởng thức Spirited Away đều sẽ không thể nào quên được câu chuyện huyền bí và thế giới kỳ ảo trong bộ phim của đạo diễn Hayao Miyazaki. Và nay, thế giới ấy sẽ bước ra khỏi những thước phim hoạt hình, được tái hiện lần đầu trên sân khấu Imperial Theatre (Tokyo, Nhật Bản) dưới hình thức nhạc kịch. Vở nhạc kịch được đạo diễn bởi Phó đạo diễn danh dự của Nhà hát Hoàng gia Shakespeare – John Caird. Ông là người đã tạo nên nhiều vở nhạc kịch xuất sắc như Les Misérables (Những Người Khốn Khổ).

#4. Parasite – Ký Sinh Trùng (2019) – Hàn Quốc

Nội dung phim Ký sinh trùng (Parasite) xoay quanh bi hài kịch của một gia đình nghèo khi các thành viên len lỏi vào làm việc cho một nhà giàu. Phim đã đoạt 4 giải Oscar 2020 cho Phim hay nhất, Kịch bản hay nhất, Biên tập xuất sắc nhất và Thiết kế sản xuất xuất sắc nhất.

#5. Đèn Lồng Đỏ Treo Cao (1992) – Hoa Ngữ

“Đèn lồng đỏ treo cao” là một trong những kiệt tác điện ảnh của Trương Nghệ Mưu, người được mệnh danh là bậc thầy kể chuyện bằng hình ảnh.

Câu chuyện kể về quá trình của Xuân Mai, một thiếu nữ cam chịu phận làm thiếp, khi sống trong cuộc hôn nhân “san năm sẻ bảy” cùng những tranh đấu để giành giật quyền lực, lợi ích lẫn nhau. Xuân Mai non trẻ, thông minh và sắc sảo. Bà cả với khuôn mặt già cỗi, khắc nghiệt như người quản giáo. Thu Dung nham hiểm, khẩu Phật tâm xà. Mỹ Hân thẳng thắn, yêu tự do. A Giang xuẩn ngốc. Những người phụ nữ ấy lúc bênh vực, lúc lại xâu xé nhau vì những ảo ảnh uy thế cùng sự sủng ái. Bên cạnh đó, bộ phim còn là lời tố cáo cho sự bất công, độc ác của xã hội đương thời trong cách đối xử lẫn nhìn nhận vai trò của người phụ nữ đối với đời sống, gia đình và đàn ông.

Song hành với giá trị nhân văn của bộ phim chính là tính nghệ thuật trong từng khung hình điện ảnh. Ở đó ta không chỉ thấy những cảnh quay vô tri, cứng nhắc mà còn có cả dụng tâm đạo diễn muốn truyền tải đến người xem bằng phương tiện hình ảnh. Sự duy mỹ hoá bi kịch của người phụ nữ thông qua các yếu tố âm nhạc, bối cảnh hay lồng ghép dấu ấn của Kinh kịch đều thể hiện tư duy thẩm mỹ và kể chuyện của Trương Nghệ Mưu. Khiến tác phẩm như chiêu đãi người xem một bữa tiệc thị giác không những thoả mãn về cái đẹp, mà còn khiến ta đau đáu về tính nhân đạo và hiện thực của nó.

#6. The Platform (2019) – Tây Ban Nha

Bộ phim tập trung vào một nhóm tù nhân bị giam trong một nhà tù thẳng đứng, với các tầng được đánh số từ một đến hàng trăm, từ cao xuống thấp. Mỗi tù nhân được phân bổ thực phẩm hàng ngày của họ thông qua một bàn chứa đầy thức ăn ngon ở trên cùng, và sau đó từ từ xuống đến đáy – nếu những người ở tầng cao hơn ăn nhiều thì lúc cái bàn xuống các tầng dưới, những tù nhân ở đó sẽ không còn gì để ăn nữa.

Mỗi tầng như vậy chứa được 2 tù nhân và được họ được đưa qua một tầng mới mỗi tháng, ngẫu nhiên. Mỗi tù nhân được phép mang theo một vật phẩm vào trong cơ sở – có thể là vũ khí, hoặc mang theo thú cưng hay sách.

Sau khi suýt bị giết và ăn thịt bởi người bạn tù tuyệt vọng của mình khi đang ở tầng 171, nam chính Goreng đã cố gắng chống lại hệ thống này để rồi phát hiện ra rằng hệ thống của nhà tù còn hơn cả những gì anh có thể tưởng tượng. Với thông điệp về lòng tham và giai cấp, The Platform mang lại cảm giác thú vị và làm đảo lộn tất cả cùng một lúc.

#7. I Am Dragon (2015) – Nga

Phim nói về vùng đất băng giá bị một con rồng đến phá và người dân phải giao nộp cho rồng một trinh nữ. Và lần này vương quốc chơi lớn dùng Mira, công chúa của vương quốc ra nhử… Ngay ngày cô kết hôn với một dũng sĩ diệt rồng, và idea này là của cha nội đó luôn :))), nhằm nhử con rồng đến để giết, ai ngờ đâu vừa ko bắt dc rồng còn để rồng cắp công chúa đi luôn. Và nó bắt nàng tới đảo rồng. Rồi nàng ở đảo mơ mộng một ngày nào đó chồng sắp cưới sẽ đến cứu, nhưng nó méo đến.

Ở đảo nàng phát hiện ra con rồng là một chàng trai đẹp lộng lẫy, chàng là người cuối cùng của tộc rồng và có một sức mạnh tiềm ẩn bên trong, chàng ko kiểm soát được nên có thể biến thành rồng bất cứ lúc nào, nhưng chàng ko bao giờ hại nàng vì chàng yêu đã yêu nàng cmnr, đã vậy còn chu đáo chuẩn bị bữa sáng cho nàng là một trái thanh long :))), chắc long là rồng, rồng thích ăn thanh long. Nàng dạy chàng cách sống của một con người, chàng dắt nàng tham quan đảo , đến thăm mộ tổ tiên và dạy nàng thả diều, rồi nàng yêu chàng luôn , quên mất mình còn thằng chồng sắp cưới ở nhà :))).

Nhưng cuối cùng thằng chồng cũng tới cứu, chàng rồng Armand thả nàng về. Mà thiệt luôn cái thằng chồng sắp cưới, cứu về cho đã nó lại muốn nàng ra làm bẫy dụ con rồng lần nữa :))), ai ngờ đâu nàng zui gần chớt vì nàng đã nhận ra tình cảm của mình. Trong lúc tế con rồng xuất hiện, thằng chồng sắp cưới định bắt con rồng nhưng cuối cùng bị nàng phũ ra mặt : “ta yêu chàng ấy ” :))), rồi để cho rồng cắp ra đảo. Vua cha với hoàng hậu nuốt nước mắt tiễn con gái về nhà chồng :))). Cuối phim happy ending nàng sinh cho chàng một đứa con trai.

#8. Another Round (2020) – Đan Mạch, Thuỵ Điển, Hà Lan

Nội dung của Another Round xoay quanh bốn giáo viên đang cảm thấy chán nản, mất hứng thú trước công việc dạy học. Họ quyết định thử nghiệm giả thuyết Duy trì một lượng cồn nhất định trong máu (Blood alcohol content) để gia tăng sức sáng tạo. Phim do Thomas Vinterberg đồng viết kịch bản kiêm đạo diễn, với sự tham gia của tài tử Mads Mikkelsen. Phim là tác phẩm hợp tác giữa ba quốc gia Đan Mạch, Thuỵ Điển và Hà Lan.

#9. Malena – Tình Yêu Đầu Đời (2000) – Italy

Malena lấy bối cảnh thế giới đang có chiến tranh vào thập niên 1940 qua lăng kính của cậu bé Renato 12 tuổi.

Tuổi thơ của Renato tưởng rồi cũng tẻ nhạt hệt như cái thị trấn lẻ loi của cậu ở Sicily (Ý), cho đến khi người đàn bà ấy bắt đầu “xuất hiện” trong những tin đồn. Malèna trở thành tâm điểm thèm thuồng của mọi đàn ông và ghen tỵ của mọi phụ nữ kể từ khi chồng nàng lên đường tòng quân. Người ta dùng Malèna làm chủ đề cho các trò tiêu khiển hoặc gièm pha trong vô thức. Một nhóm các cậu bé vị thành niên cũng không ngoại lệ, chúng thường tụ tập bên bờ biển, chờ Malèna đẹp mê hồn đi ngang qua, để rồi thấy cái cảnh người phụ nữ trung niên hoàn toàn phớt lờ lũ nhóc.

Nhưng không sao, bởi nàng tuyệt nhiên là tất cả những gì mà bọn trẻ mới lớn có thể tưởng tượng về đàn bà. Tuy nhiên đối với Renato, Malèna giống như một giấc mơ về người phụ nữ mà cậu muốn bảo vệ khỏi trần sự trần tục của đám đông hơn là những rúng động sinh lý…

Cả thị trấn đều mơ về Malèna, người muốn sở hữu, kẻ muốn trừng trị, nhưng nàng hoàn toàn cư xử mực thước cho đến khi tin tức về cái chết của chồng ập đến. Từ đây, bộ phim trở nên ảm đạm theo dòng đời thiếu phụ. Bên cạnh tình yêu âm thầm của cậu thiếu niên, cuộc đời Malèna chuyển sang kiếp “trăm năm trong cõi người ta”, một người phụ nữ mà cuộc đời bị hủy hoại bởi chính nhan sắc của nàng…

#10. Secret in their eyes (2009) – Argentina

Sau 25 năm đằng đẵng sống trong dằn vặt bởi vụ án cưỡng hiếp, giết người không thể tóm gọn được thủ phạm và mối tình lặng thầm không thể cất thành lời yêu, Esposito – một cựu công tố viên đã quyết định viết nên cuốn tiểu thuyết về những sự kiện đã xảy ra trong cuộc đời mình vào thời điểm ấy, đồng thời, ông quyết tâm tìm cách bắt tên hung thủ một lần nữa – miễn là hắn còn sống.

Mình xem “The secret in their eyes” (2009) vào một buổi chiều buồn tẻ, chán ngắt. Lúc ấy chưa tối đâu, thế nhưng bầu trời đã âm u lắm rồi. Mình nằm trên giường và ôm cái điện thoại hòng cày hết phim. Suốt hơn 1 tiếng đồng hồ, mình đã có cảm giác như mình đang xem “Zodiac” (2007) vậy, bởi hai chiếc phim này đều có độ dài thách thức lòng kiên nhẫn, đều có màu phim cổ điển, hoài niệm, và hành trình phá án thì đều dài miên man, tràn đầy sự bất lực. Chỉ có điều, “Zodiac” là bài toán mà không một ai có thể giải được suốt bao thập kỷ nay, trong khi “The secret in their eyes” đã xác định được hung thủ, đã bắt được hắn, vậy mà “bầu trời công lý” vẫn để hắn trốn thoát một cách ngoạn mục. Tất nhiên, đó là “bầu trời công lý” của những kẻ thực thi công lý vô lương tâm, tàn nhẫn.

Thoạt đầu, khi được báo tin về vụ án, Esposito đã tức tối, bực bội vì phòng làm việc của ông lại tiếp tục bị đùn đẩy công việc. Trên đường tới hiện trường, Esposito không ngừng chửi rủa cấp trên lẫn đồng nghiệp của mình. Khi xem cảnh này, người ta hẳn phải tưởng rằng vị thanh tra sẽ chẳng bao giờ nỗ lực hết mình với vụ án. Nhưng không. Esposito bước vào phòng của nạn nhân, tận mắt nhìn thấy một cô gái trẻ trung, xinh đẹp, tên Liliana chỉ mới 23 tuổi nằm chết trên sàn nhà, với phần thân trên rã rời dưới đất và đôi chân vắt vẻo trên giường, toàn thân đầy những vết bầm tím và đôi mắt thì vẫn mở trừng với nét kinh hoàng, hoảng sợ. Sau này, Esposito lại có cơ hội nhìn thấy được tình yêu si dại của người chồng Ricardo dành cho vợ mình (Liliana) qua đôi mắt anh, qua cách anh ngồi chờ đợi ở mọi nhà ga suốt 1 năm trời ròng rã để bắt nghi phạm. Từ 2 điều ấy, ông đã biết rằng cả đời mình sẽ không thể thoát ra khỏi vụ án này.

Esposito dồn mọi sức lực để tìm kiếm gã nghi phạm đó, lật lại hồ sơ vụ án đã bị những kẻ thực thi công lý tàn bạo sử dụng biện pháp bức cung để kết án hai người đàn ông vô tội phải lãnh án tù. Để rồi, khi bắt được hắn, khi hắn đã chịu tội, khi tòa án đã xét xử thành toàn, lãnh đạo của Esposito đã tự ý thả hắn ra, cho hắn làm một chân chạy việc vì hắn là một kẻ “có năng lực”, còn bảo rằng, “Hắn ta có thể đột nhập vào nhà người khác và thực hiện nhiệm vụ thành công.” Đấy là cách mà công lý được thực thi, cách mà nạn nhân Liliana phải chết tức tưởi, Ricardo thì ám ảnh bởi cái chết của vợ mình, và Esposito thì day dứt mãi vì đã không thể nào làm gì khác hơn khi bản thân ông cũng nằm dưới cơ của những kẻ đó.

Thật ra, “The secret in their eyes” có plot twist bất ngờ vào cuối phim, và mình sẽ không làm một plot twist spoiler đâu. Mình chỉ muốn nói rằng, hãy xem “The secret in their eyes” (2009) để chiêm ngưỡng những thước phim nghệ thuật đầy cổ điển, trầm lắng. Hãy xem để đi từ cảm giác chán nản giữa chừng như mình đến cảm giác phẫn nộ và đau buồn khi tình tiết dần trở nên căng thẳng hơn. Hãy xem để thấy nỗi đau, sự ám ảnh tâm lý của Ricardo, Esposito, của từng nhân vật phụ đã đứng về phía sự thật trong phim. Hãy xem để xót xa, đau đớn trước những diễn biến xảy ra xuyên suốt phim và để bần thần trước cái kết sau cùng. Phim không xuất sắc ở mảng trinh thám cho lắm, mình thấy vậy, nhưng xét về giá trị mà nó gửi gắm lẫn tâm lý nhân vật mà nó lột tả, mình nghĩ phim đã quá thành công.

Và thì là, có một câu thoại chất vấn của phim ám ảnh mình vô cùng:

Sao anh có thể sống vô ích như vậy được chứ?”