Bạn sẽ làm gì nếu mọi người xung quanh bạn đều là kẻ trộm?

Bạn hiền,

Tôi đã hứa với bạn đêm qua rằng tôi sẽ kể cho bạn một câu chuyện thú vị hơn tham nhũng. Trong một quốc gia, mọi người đều là một tên trộm. Đây là một truyện ngắn của Italo Calvino. Ông viết xong câu chuyện vào ngày 30 tháng 7 năm 1944, khi ông 21 tuổi. Câu chuyện có tên là “Con cừu đen”.

Ở một quốc gia nào đó, tất cả những tên trộm…

Đến tối, mọi người ra khỏi nhà với một chùm chìa khóa và một chiếc đèn lồng được che để lấy trộm của hàng xóm. Vào rạng sáng, họ trở về với nhiều đồ đạc và phát hiện ra rằng ngôi nhà của họ đã bị trộm.

Vì vậy, tất cả họ sống hạnh phúc với nhau, và không ai bị tổn thương vì người này ăn cắp của người kia, người này ăn cắp của người kia, v.v., cho đến khi người cuối cùng ăn cắp người đầu tiên. Rõ ràng mua bán trong nước là lừa đảo giữa người mua và người bán. Chính phủ là một tổ chức tội phạm chuyên ăn cắp của người dân, và mọi người chỉ quan tâm đến việc ăn cắp của chính phủ. Vì vậy cuộc sống rất thoải mái, không giàu cũng không nghèo.

Một ngày nọ, không rõ vì lý do gì, một người đàn ông thuần khiết đã đến sống ở đất nước này. Ban đêm, thay vì đeo đèn lồng, đeo ba lô ra ngoài, anh lại ở nhà hút thuốc và đọc tiểu thuyết.

Kẻ trộm đến với đèn sáng, vì vậy anh ta không vào nhà. Điều này không kéo dài lâu, và mọi người phải giải thích cho anh ta rằng nếu anh ta muốn sống mà không làm việc thì không cần phải ngăn cản người khác làm việc. Anh ấy ở nhà mỗi đêm, điều đó có nghĩa là sẽ không có thức ăn cho một gia đình nào đó vào ngày hôm sau. Thật khó để một người đơn giản phản bác lại lập luận này. Anh ta đi ra ngoài vào ban đêm và trở lại vào sáng hôm sau như họ, nhưng anh ta không bay. Nó thuần khiết và bạn không thể làm gì để thay đổi bản chất của nó. Anh ta đi đến cây cầu và thấy rằng nước đang chảy dưới cầu.

Khi trở về nhà, anh thấy mình bị cướp. Sau một tuần, người đàn ông không một xu dính túi, không có gì để ăn và ngôi nhà trống rỗng. Nhưng đó không phải là cố ý, bởi vì đó là lỗi của anh ấy. Không, vấn đề là thái độ của anh ấy đã đảo lộn mọi thứ. Vì anh ta đã để tất cả tài sản của mình bị đánh cắp, và anh ta không cướp của ai, nên sáng nào cũng có người về nhà thấy nhà anh ta nguyên vẹn: anh ta phải lục tung nó lên. Chẳng bao lâu sau, những người chưa bị cướp thấy mình giàu có hơn những người còn lại và không còn muốn ăn trộm nữa. Hơn nữa, những kẻ đến ăn trộm người sạch sẽ luôn thấy nhà trống, vì vậy họ trở nên nghèo khó và nghèo khổ.

Đồng thời, những người giàu có đã có thói quen là một người sạch sẽ, và đi đến cây cầu vào mỗi buổi tối để xem dòng nước. Điều này làm tăng thêm sự nhầm lẫn vì nó làm cho nhiều người giàu hơn và nhiều người nghèo hơn.

Vì vậy, những người giàu nhận ra rằng nếu họ đi đến cầu mỗi đêm để xem dòng nước chảy, họ sẽ sớm trở nên nghèo khó. Họ nghĩ, “Hãy trả tiền cho những người nghèo này và để họ ăn cắp của chúng ta.” Sau đó, họ viết hợp đồng, đặt lương, tính hoa hồng: tất nhiên, họ luôn là kẻ trộm, luôn cố gắng lừa dối mọi người. Điều gì sẽ xảy ra là người giàu trở nên giàu hơn và người nghèo trở nên nghèo hơn.

Một số người giàu trở nên giàu có đến mức họ thấy không cần phải ăn cắp hoặc thuê người khác ăn cắp của họ để tiếp tục giàu có. Nhưng nếu họ ngừng trộm cắp, họ sẽ trở nên nghèo khó, bởi vì người nghèo sẽ ăn cắp của họ. Vì vậy, họ trả lương để giữ cho những người nghèo nhất trong số những người nghèo bảo vệ tài sản của họ khỏi bị người nghèo đánh cắp bằng cách đào tạo lực lượng cảnh sát và xây dựng nhà tù.

Tóm lại, sau vài năm thuần nam, chúng ta không còn chuyện trộm cắp, giàu nghèo nữa; Nhưng họ vẫn là những tên trộm.

Thứ duy nhất tinh khiết là thứ lúc đầu, nhưng sẽ sớm chết vì đói.

Bạn hiền,

Giả sử bạn sống ở một đất nước xa lạ, nơi mọi người đều là kẻ trộm và bạn là người lương thiện duy nhất, bạn sẽ làm gì? Bỏ xứ đi xứ khác? Hay xắn tay áo lên và trở thành một nhà xã hội chủ nghĩa cách mạng? Hay bạn hạnh phúc khi trở thành một tên trộm, được điều chỉnh bởi “thói quen” hoặc “quả bí ngô tròn, ống dài”? Hay bạn quyết tâm giữ mình trong sạch về mặt đạo đức cho đến khi chết đói?

Không thể trả lời ngay lập tức? Thôi, chúng ta hãy nói về chuyện đó vào một đêm khác. Giờ thì cùng nhau uống rượu này, rồi ngủ ngon, đừng nghĩ làm gì cho mất ngủ.

NGOẠ ĐÀM

Italo Calvino (1923–1985) là nhà văn hậu hiện đại người Ý.