Sự thật về những người sống độc thân suốt đời: Bình yên hay cô đơn?

Trong xã hội, hình ảnh người sống độc thân trọn đời thường gắn liền với nỗi cô đơn, tuổi già hiu quạnh hay sự bất hạnh kéo dài. Nhưng có lẽ, đã đến lúc ta cần nhìn lại — bởi những con người “một mình” ấy không hề sống trong bóng tối như nhiều người tưởng.

Ngày càng có nhiều người chủ động chọn sống độc thân cả đời, và các nghiên cứu xã hội hiện đại đang dần hé lộ những góc nhìn hoàn toàn khác về họ. Hóa ra, “độc thân suốt đời” không đồng nghĩa với “bất hạnh”, mà đôi khi, đó lại là lựa chọn đầy tự do, tự chủ và… viên mãn.

Hai điều khiến người độc thân trọn đời sống hạnh phúc khi về già — và một điều khiến họ trăn trở

1. Càng lớn tuổi, người sống độc thân càng cảm thấy mãn nguyện

Một nghiên cứu theo dõi nhóm người từ 40 đến 85 tuổi cho thấy: những người chưa từng kết hôn thường cảm thấy hài lòng với cuộc sống hơn khi họ già đi. Trong khi đó, nhóm có bạn đời lại không thể hiện sự gia tăng rõ rệt về mức độ hạnh phúc theo thời gian.

Có vẻ như, khi không phụ thuộc vào mối quan hệ hôn nhân, con người học được cách yêu lấy chính mình, trân trọng từng khoảnh khắc và tận hưởng cuộc sống theo cách riêng.

2. Người độc thân ít cảm thấy cô đơn hơn khi về già

Câu nói “sống một mình sẽ cô đơn” có lẽ là lời cảnh báo phổ biến nhất. Nhưng nghiên cứu của Elyakim Kislev – tác giả cuốn Happy Singlehood (Niềm vui sống độc thân) – lại chứng minh điều ngược lại.

Ở tuổi 65, người sống độc thân suốt đời chỉ cảm thấy cô đơn hơn người từng kết hôn một chút xíu – chênh lệch chưa tới 0,25 điểm trên thang 11 điểm.
Thậm chí, theo thời gian, người từng kết hôn lại có xu hướng cô đơn hơn. Ở tuổi 60, tỷ lệ người đã kết hôn cảm thấy cô đơn cao hơn 50% so với tuổi 30 – và con số đó tăng gấp đôi khi họ bước sang tuổi 90.

Ngược lại, người độc thân trọn đời lại duy trì được sự ổn định cảm xúc, vì họ vốn đã quen với việc tự làm bạn với chính mình và xây dựng mạng lưới quan hệ xã hội theo cách chủ động hơn.

3. Bất lợi duy nhất: Rủi ro tài chính khi về già

Điều khiến người sống độc thân thực sự trăn trở nằm ở khía cạnh kinh tế.

Theo nghiên cứu, 22% người độc thân trên 65 tuổi sống dưới mức nghèo, trong khi tỷ lệ này ở nhóm đã kết hôn chỉ là 4,5%.

Lý do khá dễ hiểu:

• Họ chỉ có một nguồn thu nhập.
• Không thể “chia sẻ chi phí sinh hoạt” như các cặp đôi.
• Hệ thống chính sách an sinh xã hội thường ưu ái người có hôn thú hợp pháp.

Chính sự thiên vị về tài chính trong luật pháp và thị trường đã khiến người độc thân phải chịu nhiều thiệt thòi – dù họ không hề sống “kém giá trị” hơn ai cả.

Phụ nữ và đàn ông độc thân trọn đời: Ai sống ổn hơn?

4. Phụ nữ độc thân lớn tuổi thường sống rất ổn

Các nghiên cứu chỉ ra rằng, phụ nữ chưa từng kết hôn có sức khỏe thể chất và tinh thần tương đương – thậm chí tốt hơn – những người đã lập gia đình.

Lý do là họ chủ động tạo dựng mạng lưới quan hệ xã hội của riêng mình, thay vì phụ thuộc vào hôn nhân để tìm sự kết nối.

5. Nhưng họ lại phải chịu áp lực vô hình từ định kiến xã hội

Với nhiều thế hệ phụ nữ, “lấy chồng” từng được xem là dấu mốc bắt buộc của cuộc đời. Thế nên, những người dám chọn ở một mình phải liên tục “giải thích” hoặc “bào chữa” cho lựa chọn của mình – một dạng “lao động cảm xúc” mà ít ai nhận ra.

6. Đàn ông độc thân: kém may mắn hơn một chút – nhưng tương lai có thể khác

Ở hiện tại, đàn ông độc thân trọn đời có xu hướng kém ổn định hơn về kinh tế và sức khỏe so với người từng kết hôn.
Tuy nhiên, điều này có thể sẽ thay đổi. Khi xã hội dần chấp nhận việc sống độc thân, và khi nam giới học được cách tự lập trong đời sống thường ngày, họ sẽ ngày càng thích nghi và sống tốt hơn theo thời gian.

7. Vấn đề nan giải: tài chính vẫn là “điểm yếu” lớn nhất

Một nghiên cứu cho thấy:

• 13,6% đàn ông độc thân trọn đời sống dưới mức nghèo.
• 25,3% phụ nữ độc thân trọn đời rơi vào hoàn cảnh tương tự.
  Trong khi đó, ở nhóm đã kết hôn bền vững, tỷ lệ này chỉ là 3,4%.

Sự chênh lệch ấy cho thấy: dù có độc lập và kiên cường đến đâu, người độc thân vẫn đang bị “bỏ quên” trong chính hệ thống an sinh mà họ cũng góp phần tạo nên.

Tương lai của người độc thân suốt đời: Từ thiểu số đến xu hướng

Hiện tại, chỉ hơn 5% người Mỹ trên 65 tuổi chưa từng kết hôn. Nhưng các chuyên gia dự đoán rằng con số này sẽ tăng mạnh trong vài thập kỷ tới.

Đến năm 2060, có thể sẽ có tới 11% người cao tuổi và 25% phụ nữ da đen sống độc thân trọn đời.

Thậm chí, theo Pew Research (2014), 1/4 thế hệ trẻ hiện nay có thể sẽ không bao giờ kết hôn – và phần lớn trong số họ hoàn toàn thoải mái với lựa chọn đó.

Kết lại: Một mình không có nghĩa là cô đơn

Dù phải đối mặt với bất lợi tài chính, những ánh nhìn thương hại hay định kiến kéo dài hàng thế kỷ, người sống độc thân suốt đời vẫn có thể sống một cuộc đời đủ đầy, tự do và đáng ngưỡng mộ.

Họ là minh chứng rằng:

“Hạnh phúc không nằm ở việc có ai đó bên cạnh, mà nằm ở việc ta có bình yên với chính mình hay không.”