Nghệ thuật hàn gắn tâm hồn

Cuộc sống khác với cuộc đời ở chỗ. Nó luôn biết cách khiến chúng ta thất vọng vào thời điểm đúng, phá vỡ những giấc mơ thành từng mảnh vụn.

Dù không nói ra, nhưng ai cũng có những ước mơ khi còn trẻ – tìm được tình yêu chân thành của đời mình, làm công việc mình đam mê, có một gia đình hạnh phúc và vị trí trong xã hội. Nhưng cuộc sống không như cuộc đời, nó luôn tìm cách khiến chúng ta thất vọng đúng vào thời điểm đó, phá vỡ những giấc mơ thành từng mảnh vụn.

Trong những thời điểm mơ mộng tan biến, tâm trí của chúng ta tìm đến một triết lý của Nhật Bản, cụ thể là Thiền Tông, một triết học về gốm sứ. Qua nhiều thế kỷ, các Thiền sư đã luận rằng không nên vứt bỏ những bình gốm, chén sứ hoặc ấm chén bị hư hỏng. Dù đã bị hỏng nhưng chúng vẫn cần được tôn trọng và có thể được chữa lành bằng sự quan tâm và chăm sóc – quá trình sửa chữa này là biểu tượng của sự hàn gắn những vết thương qua thời gian, là nền tảng cơ bản của Thiền học. Từ dùng để chỉ truyền thống sửa chữa gốm sứ này được gọi là kintsugi.

Kin = vàng

tsugi = hàn gắn.

Trong phong cách Thiền của nghệ thuật, việc rơi vỡ một chiếc bình gốm và ghép lại các mảnh vỡ bằng keo sơn chứa bột vàng được gọi là “Kintsugi”. Không những không che giấu sự tổn thương, mà mục đích chính của Kintsugi là làm cho các vết nứt và rạn nứt trở nên đẹp và mạnh mẽ hơn bao giờ hết. Những đường vân bằng vàng được dùng để nhấn mạnh rằng mỗi mảnh vỡ có triết lý riêng của nó.

Có một câu chuyện truyền miệng cho rằng nguồn gốc của Kintsugi bắt nguồn từ thời Muromachi, khi Shogun của Nhật Bản Ashikaga Yoshimitsu làm vỡ chiếc chén uống trà yêu thích của mình và gửi nó sang Trung Quốc để chữa lành. Tuy nhiên, khi nó trở về, ông cảm thấy kinh tởm những cái đinh sắt được dùng để ghép các mảnh vỡ lại với nhau. Ngay lập tức, ông ra lệnh cho các thợ thủ công tìm một giải pháp tốt hơn. Và cách họ làm là không che giấu những tổn thương, mà làm cho nó trở nên đầy chất nghệ thuật.

Kintsugi là một khía cạnh của triết lý Thiền học gọi là wabi sabi, mà tôn trọng những thứ đơn giản, cũ kỹ và đặc biệt là những thứ đã trải qua sương gió. Một câu chuyện kể về nhân vật có ảnh hưởng sâu sắc tới trà đạo Nhật Bản, Sen no Rikyū, khi ông được mời đến dự tiệc ở nhà một người bạn và nhận được một chiếc bình trà cổ mà người này nghĩ rằng ông sẽ rất thích.

Tuy nhiên, ông dường như không quan tâm đến chiếc bình và chỉ nói về những cây cỏ hoa lá bên ngoài. Vì quá thất vọng, khi Rikyu rời đi, người chủ nhà đã đập vỡ bình trà và lui về phòng. Nhưng những khách khác đã nhặt lại những mảnh vỡ và dán chúng lại bằng kỹ thuật kintsugi. Khi Rikyu quay lại đó, ông cầm chiếc chén lên, mỉm cười một cách thông thái và tán dương: “Bây giờ nó đúng là một kiệt tác.”

Trong một thời đại tôn sùng sự trẻ trung, hoàn mỹ và những điều mới mẻ, nghệ thuật Kintsugi giữ lại một triết lý đặc biệt – cuộc sống của chúng ta giống như một chiếc chén trà vỡ. Sự quan tâm và tình yêu dành cho những mảnh vỡ có thể dạy cho chúng ta cách tôn trọng những thứ đã tổn thương và để lại những vết sẹo, sự dở dang thiếu hoàn mỹ, bắt đầu từ bản thân và những người xung quanh.